https://dersdunyasi.net/ olarak düzenlediğimiz Cumartesi Derslerinde bu hafta “Kanun – Kural ile Kanun Dışı – Kural Dışı Olma, Monotonluk – Değişim ve Sebepler” konusu işlenmektedir. Üstad Bediüzzaman Said Nursi’nin Risale-i Nur Külliyatı’ndan Sözler isimli eserinden On Altıncı Söz Küçük Bir Zeyl.

KISA VİDEO
UZUN VİDEO
On Altıncı Söz
Küçük bir zeyl
Kadîr-i Alîm ve Sâni-i Hakîm, kanuniyet şeklindeki âdâtının gösterdiği nizam ve intizamla kudretini ve hikmetini ve hiçbir tesadüf işine karışmadığını izhar ettiği gibi; şuzûzât-ı kanuniye ile, âdetinin harikalarıyla, tagayyürat-ı sûriye ile, teşahhusatın ihtilâfâtıyla, zuhur ve nüzul zamanının tebeddülüyle meşietini, iradetini, fâil-i muhtar olduğunu ve ihtiyarını ve hiçbir kayıt altında olmadığını izhar edip yeknesak perdesini yırtarak ve herşey, her anda, her şe’nde, her şeyinde Ona muhtaç ve rububiyetine münkad olduğunu ilâm etmekle gafleti dağıtıp ins ve cinnin nazarlarını esbabdan Müsebbibü’l-Esbaba çevirir. Kur’ân’ın beyanatı şu esasa bakıyor.
âdât: adetler, kurallar beyanat: açıklamalar (bk. b-y-n) esbab: sebepler (bk. s-b-b) fâil-i muhtar: dilediğini yapmakta serbest olan fâil (bk. f-a-l; ḫ-y-r) gaflet: umursamazlık; âhirete ve Allah’ın emir ve yasaklarına duyarsız davranma hali (bk. ğ-f-l) hikmet: herşeyin belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde olması (bk. ḥ-k-m) ihtilâfât: ihtilaflar, uyuşmazlıklar ihtiyar: irade, seçim, istek (bk. ḫ-y-r) ilâm: duyurma, bilgilendirme (bk. a-l-m) ins ve cin: insanlar ve cinler | intizam: düzenlilik (bk. n-ẓ-m) iradet: istek, dileme, tercih (bk. r-v-d) izhar etmek: göstermek (bk. ẓ-h-r) Kadîr-i Alîm: herşeyi bilen, sonsuz güç ve kudret sahibi Allah (bk. ḳ-d-r; a-l-m) kanuniyet: kanun haline gelme (bk. ḳ-n-n) kudret: güç, iktidar (bk. ḳ-d-r) meşiet: irade, dileme münkad: boyun eğen Müsebbibü’l-Esbâb: sebeplerin yaratıcısı olan Allah (bk. s-b-b) nazar: bakış, dikkat (bk. n-ẓ-r) nizam: düzen (bk. n-ẓ-m) nüzul: inme (bk. n-z-l) rububiyet: Allah’ın herbir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları için muhtaç olduğu şeyleri vermesi, onları terbiye edip idaresi ve egemenliği altında bulundurması (bk. r-b-b) | Sâni-i Hakîm: herşeyi hikmetle ve sanatla yaratan Allah (bk. ṣ-n-a; ḥ-k-m) şe’n: durum, hal (bk. ş-e-n) şuzûzât-ı kanuniye: kanun dışılıklar (bk. ḳ-n-n) tagayyürat-ı sûriye: şekil ve suret değişiklikleri (bk. ṣ-v-r) tebeddül: değişme teşahhusat: şahıslanmalar, belirlenmeler yeknesak: monoton, aynı tarzda zeyl: ilâve, ek zuhur: meydana çıkma (bk. ẓ-h-r) |
Meselâ, ekser yerlerde bir kısım meyvedar ağaçlar bir sene meyve verir. Yani rahmet hazinesinden ellerine verilir, o da verir. Öbür sene, bütün esbab-ı zahiriye hazırken, meyveyi alıp vermiyor.
Hem meselâ, sair umur-u lâzımeye muhalif olarak, yağmurun evkat-ı nüzulü o kadar mütehavvildir ki, mugayyebat-ı hamsede1 dahil olmuştur. Çünkü vücutta en mühim mevki hayat ve rahmetindir. Yağmur ise, menşe-i hayat ve mahz-ı rahmet olduğu için, elbette o âb-ı hayat, o mâ-i rahmet, gaflet veren ve hicap olan yeknesak kaidesine girmeyecek. Belki, doğrudan doğruya Cenâb-ı Mün’im, Muhyî ve Rahmân ve Rahîm olan Zât-ı Zülcelâl, perdesiz, elinde tutacak, ta her vakit dua ve şükür kapılarını açık bırakacak.
Hem meselâ, rızık vermek ve muayyen bir sima vermek, birer ihsan-ı mahsus eseri gibi ummadığı tarzda olması, ne kadar güzel bir surette meşiet ve ihtiyar-ı Rabbâniyeyi gösteriyor. Daha tasrif-i hava ve teshir-i sehab gibi şuûnât-ı İlâhiye yi bunlara kıyas et.
Dipnot-1
Mugayyebat-ı hamse (beş bilinmeyen şey): “Kıyâmet vaktine dâir bilgi Allah katındadır. Yağmuru O indirir. Rahimlerde olanı O bilir. Hiç kimse yarın ne kazanacağını bilmez. Hiç kimse nerede öleceğini bilmez. Muhakkak ki Allah herşeyi hakkıyla bilir, herşeyden hakkıyla haberdardır.” Lokman Sûresi, 31:34.
âb-ı hayat: hayat suyu (bk. ḥ-y-y) Cenâb-ı Mün’im: varlıkları nimetlendiren yüce Allah (bk. n-a-m) ekser: pekçok (bk. k-s̱-r) esbab-ı zahiriye: görünürdeki sebepler (bk. s-b-b; ẓ-h-r) evkat-ı nüzul: iniş zamanı (bk. n-z-l) gaflet: umursamazlık; âhirete ve Allah’ın emir ve yasaklarına duyarsız davranma hali (bk. ğ-f-l) hicap: perde ihsan-ı mahsus: özel iyilik ve bağış (bk. ḥ-s-n) ihtiyar-ı Rabbâniye: Rab olan Allah’ın iradesi, dilemesi (bk. ḫ-y-r; r-b-b) | kaide: kural mâ-i rahmet: rahmet suyu (bk. r-ḥ-m) mahz-ı rahmet: rahmetin tâ kendisi (bk. r-ḥ-m) menşe-i hayat: hayatın kaynağı (bk. ḥ-y-y) meşiet: irade, dileme meyvedar: meyveli muayyen: belirli mugayyebat-ı hamse: beş bilinmeyen şey (bk. ğ-y-b) Muhyî: bütün canlılara hayat veren Allah (bk. ḥ-y-y) mütehavvil: değişken Rahîm: sonsuz şefkat ve merhamet sahibi Allah (bk. r-ḥ-m) Rahmân: rahmet eserleri bütün varlık âlemini kuşatan Allah (bk. r-ḥ-m) | rahmet: şefkat, merhamet (bk. r-ḥ-m) sair: diğer şuûnat-ı İlâhiye: Cenab-ı Allah’ın işleri ve icraatları (bk. ş-e-n; e-l-h) tasrif-i hava: havanın idaresi ve kullanılması (bk. ṣ-r-f) teshir-i sehab: bulutların emre boyun eğdirilmesi umur-u lâzıme: gerekli işler yeknesak: monoton, aynı tarzda Zât-ı Zülcelâl: sonsuz haşmet ve yücelik sahibi Zât, Allah (bk. ẕü; c-l-l) |
KAYNAKLAR
Risale-i Nur Külliyatı, Sözler, On Altıncı Söz, Dördüncü Şua, Söz Basım Yayın Ltd. Şti., Mart 2012, İstanbul.
http://www.erisale.com/#content.tr.1.281
CUMARTESİ DERSLERİ

Üstad Bediüzzaman Said Nursi’nin Risale-i Nur Külliyatı’ından; Sözler, Mektubat, Lem’alar, Şuâlar gibi kitaplarından alınarak her hafta Cumartesi günü Cumartesi Dersleri adı altında yapılan ve YouTube’da yüklenen dersler yer almaktadır.
Ayrıca; http://www.erisale.com/#home adresinde yer alan Risalelerin ekran kaydı yapılmakta ve sitemizde ilgili dersin bulunduğu sayfaya metinler ve sözlük konulmaktadır.
Dersler en son yapılan derslere göre sıralanmaktadır.
CUMARTESİ DERSLERİ
13. 3. On Üçüncü Söz – Birkaç biçare gençlere verilen bir tenbih, bir ders, bir ihtardır
13. 2. On Üçüncü Sözün İkinci Makamı
13.1. On Üçüncü Söz Ders – i İbret
12. 3. On İkinci Söz – Dördüncü Esas
12. 2. On İkinci Söz – İkinci ve Üçüncü Esas
12. 1. On İkinci Söz – Birinci Esas
11. 3. Onbirinci Söz Hakikatin Yüzü 2
10.15. Onuncu Söz Onikinci Hakikat
10.14. Onuncu Söz Onbirinci Hakikat
10.13. Onuncu Söz Onuncu Hakikat
10.12. Onuncu Söz Dokuzuncu Hakikat
10.11. Onuncu Söz Sekizinci Hakikat
10.10. Onuncu Söz Yedinci Hakikat
10.9. Onuncu Söz Altıncı Hakikat
10.8. Onuncu Söz Beşinci Hakikat
10.7. Onuncu Söz Dördüncü Hakikat
10.6. Onuncu Söz Üçüncü Hakikat
10.5. Onuncu Söz İkinci Hakikat
10.4. Onuncu Söz 3. ve 4. İşaret ile 1. Hakikat
10.3. Onuncu Söz Mukaddime İkinci İşaret .
10.2. Onuncu Söz Mukaddime Birinci İşaret
10.1. Onuncu Söz Temsili Hikayecik 1-12. Suretler
9.2. Dokuzuncu Söz Beşinci Nükte
9. 1. Dokuzuncu Söz 1.-4. Nükteler
8. sınıf fen konuları Bediüzzaman Cumartesi Dersleri DÜNYA VE EVREN EĞİTİM Eğitim Eğitim Haberleri Eğitim ve Öğretim Fen Bilimleri Fen Bilimleri 8 Fen Bilimleri 8 Yaprak Test Fen Bilimleri 8 Yaprak Testler fen bilimleri 8. sınıf test çöz fiziksel olaylar In the Quran Jesus Kur'an Kur'an-ı Kerim Madde ve Doğası Madde ve Endüstri Madde ve Endüstri / Madde ve Doğası Matematik On Beşinci Söz On Dördüncü Söz On Yedinci Söz On Yedinci Sözün İkinci Makamı On Üçüncü Söz Ortaokul Ortaokul Fen Bilimleri 8 Ortaokul Fen Bilimleri 8 Yaprak Test ORTAÖĞRETİM Partilerin Eğitim Programları POSTERLER Risale-i Nur Külliyatı Said Nursi Svenska Sözler SİYASİ PARTİLERİN EĞİTİM PROGRAMLARI Yaprak Test Yaprak Testler YARDIMCI KAYNAK KİTAP ÇALIŞMA YAPRAĞI Üniversiteye Hazırlık Üstad İLKOKUL