KİMYA 9. SINIF ÜNİTE 1: KİMYA BİLİMİ 2.BÖLÜM: KİMYA DİSİPLİNLERİ VE KİMYACILARIN ÇALIŞMA ALANLARI Konu Özeti

Bu sayfada Kimya dersi 9. sınıf 1. ünite 2. bölüm Kimya Bilimi ile ilgili kimya disiplinleri ve kimyacıların çalışma alanları konusunun özeti yer almaktadır.

https://dersdunyasi.net/wp-content/uploads/2021/05/Kimya-9-UNITE-1-KIMYA-BILIMI-2.BOLUM-KIMYA-DISIPLINLERI-VE-KIMYACILARIN-CALISMA-ALANLARI-Konu-Ozeti.pdf

9. SINIF ÜNİTE, KONU, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI

9.1. KİMYA BİLİMİ

9.1.2. Kimya Disiplinleri ve Kimyacıların Çalışma Alanları

9.1.2.1.Kimyanın ve kimyacıların başlıca çalışma alanlarını açıklar.

a. Biyokimya, analitik kimya, organik kimya, anorganik kimya, fizikokimya, polimer kimyası ve endüstriyel kimya disiplinleri kısaca tanıtılır.

b. İlaç, gübre, petrokimya, arıtım, boya-tekstil alanlarının kimya ile ilişkisi belirtilir.

c. Kimya alanı ile ilgili kimya mühendisliği, metalurji mühendisliği, eczacı, kimyager, kimya öğretmenliği meslekleri tanıtılır.

1.2.1. KİMYANIN VE KİMYACILARIN BAŞLICA ÇALIŞMA ALANLARI

Kimya; maddelerin yapısını, özelliklerini, birbiri ile nasıl etkileşime sokulduğunu ve bu etkileşimler sonucunda nelerin nasıl değiştirildiğini inceleyen bilim dalıdır.

BAŞLICA KİMYA DİSİPLİNLERİ

Kimya bilimi başlıca yedi discipline ayrılmıştır:

1. Analitik Kimya
2. Biyokimya
3. Fizikokimya
4. Polimer Kimyası
5. Organik Kimya
6. Anorganik Kimya
7. Endüstriyel Kimya

1. Analitik Kimya:

Kimyasal bileşiklerin tanınması ve miktarlarının belirlenmesi işlemlerini kapsayan kimya disiplinidir.

Kan, idrar, su, toprak, hava gibi madde örneklerinin yapısına konulan kimyasal maddelerin tür ve miktarlarının saptanması analitik kimyanın ilgi alanıdır.

2. Biyokimya:

Canlı organizmaların kimyasal yapısını ve bu yapıda meydana getirilen kimyasal değişiklikleri inceleyen kimya disiplinidir.

Kan, doku, idrar gibi örneklerin yapısının, ilaçların vücuttaki etki mekanizmalarının incelenmesi gibi konular biyokimyanın ilgi alanına girer.

3. Fizikokimya:

Sıcaklık, basınç, derişim (çözeltilerde birim hacimdeki madde miktarı) gibi fiziksel faktörlerin etkisiyle kimyasal tepkimelerin nasıl oluşturulduğunu inceleyen kimya disiplinidir.

Kimyasal tepkimelerde moleküllerin hızı, hareketi, birbirleriyle etkileşimi sırasındaki enerji değişiminin incelenmesi fizikokimyanın uğraş alanlarına örnektir.

4. Polimer Kimyası:

Çok sayıda küçük birimin (monomer) birbirine eklenmesiyle oluşturulan büyük molekülleri (polimer) inceler.

Polimerler doğal ve yapay olabilir.

Proteinler, karbonhidratlar doğal polimerlere;

naylon, plastik, teflon, orlon, kauçuk ise yapay polimere örnektir.

5. Organik Kimya:

Karbon (C) ile oluşturulan bileşiklerin yapılarını, özelliklerini ve tepkimelerini inceleyen kimya disiplinidir.

Petrol ve petrol ürünleri, boyalar, ilaçlar, plastikler, patlayıcıların elde edilmesi, tepkimeleri ve özelliklerinin incelenmesi organik kimyanın ilgi alanına girer.

(Not: Karbon hakkında internetten daha detaylı inceleme yapılması önerilir.)

6. Anorganik Kimya:

Organik olmayan bileşiklerin yapılarını, özelliklerini ve tepkimelerini inceleyen kimya disiplinidir.

Asit, baz, tuz, su, mineral gibi maddelerin doğada nasıl bulunduğu, özellikleri ve kimyasal tepkimelerinin incelenmesi anorganik kimyanın ilgi alanına girer.

7. Endüstriyel Kimya:

Endüstride (sanayide) kullanılan ham maddelerin imalatıyla ilgilenir.

Organik ve anorganik maddelerin üretimi endüstriyel kimyanın ilgi alanıdır.

BAŞLICA KİMYA ENDÜSTRİLERİ

İlaç, gübre, petrokimya, arıtım, boya ve tekstil gibi birçok endüstriyel alanda kimya biliminden yararlanılır.

İlaç Endüstrisi:

İlaçlar, doğal kaynaklardan veya sentez yoluyla elde edilen kimyasal maddelerdir.

İlaç ham maddelerinin üretimi ve bu maddelerin vücutta oluşturduğu tepkimelerin incelenmesinde kimya biliminden yararlanılır.

Gübre Endüstrisi:

Tarımda ürün verimini ve kalitesini arttırmak için toprağa verilen maddelere gübre denir.

Toprağın ihtiyacı olan elementleri içeren yapay gübrenin imalatı, toprağa verilmesi ve toprak analizi kimyanın ilgi alanına girer.

Petrokimya:

Petrol, doğal gaz ve bunlardan elde edilen ürünlerle ilgilenen endüstri alanıdır. Petrol ve petrol ürünleri başka ürünlere fiziksel ve kimyasal yöntemler kullanılarak dönüştürülür. Bu dönüşümler sırasında sıvı ve gaz yakıtlar, gaz yağı, çözücüler, makine-motor yağları, asfalt-zift, parafin, hidrokarbonlar gibi ürünler elde edilir.

Arıtım:

Havanın, suyun ve toprağın çeşitli kirleticilerden temizlenmesi işlemine arıtım denir.

Su, toprak ve hava analiz edilerek içerdikleri zararlı kimyasallar belirlenir. Bu zararlı kimyasalların uzaklaştırılmasında kimya biliminden yararlanılır.

Boya Endüstrisi:

Boyalar; inşaat, tekstil, gıda, ahşap, metal gibi çok çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Boyaların kullanıldıkları alanlara göre kimyasal yapıları farklılık gösterir.

Bu kimyasalların elde edilmesi, uygulanması ve bulunduğu ortamdan uzaklaştırılması işlemlerinde kimya biliminden yararlanılır.

Tekstil Endüstrisi:

Tekstilde ipliğin elde edilmesi, boyanması ve dokunması işlemleri de kimyanın alanına girer. Tekstilde kullanılan boyar maddeler, tekstil yüzeyine kimyasal bağlarla bağlanır.

Tekstil boyalarını fiziksel yollarla uzaklaştırmak mümkün değildir. Ancak kimyasal tepkimelerle uzaklaştırılabilir.

KİMYA ALANI İLE İLGİLİ BAŞLICA MESLEKLER

Kimyager:

 Organik kimya, anorganik kimya, analitik kimya, biyokimya, fizikokimya gibi kimya bilimi konularında ileri düzeyde eğitim alan kimya bilimcileridir.

Maddenin atom ve molekül yapısı, kimyasal özelliği, farklı maddelerle etkileşimi, yeni maddelerin oluşturulması, yeni kullanım olanaklarının bulunması ve bu maddelerin kimyasal analizi konusunda laboratuvar çalışmaları yapan kişidir.

Kimya Öğretmeni:

Öğretim programları çerçevesinde kimya konusu ile ilgili;

bilgi, beceri, tutum ve davranışları

öğrenci yaş düzeylerine uygun olarak çeşitli yöntemlerle kazandıran,

kimya ile ilgili eğitim veren kişidir.

Eczacı:

Eczacılık ilaçların üretimi, geliştirilmesi, dağıtımı ve insan vücudundaki etkileşimlerini inceler.

Eczacı ilaç ham maddelerinin elde edilmesi, ilaçların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özelliklerinin incelenmesi, ilaç üretimi ve kullanılması konularında eğitim almış kişidir.

Kimya Mühendisi:

Kimya biliminin yanında;

matematik, fizik, biyoloji, ekonomi, mühendislik bilimlerini birleştirerek

endüstri, teknoloji ve çevre problemlerinin çözümüne yönelik çalışmalar yapan mühendislik alanıdır.

Metalurji Mühendisi:

Bileşiminde metal bulunan maden filizlerinden metal ve alaşımlarının elde edilmesi,

bunların çeşitli sanayi dallarında teknik ihtiyaçlara uygun olarak tasarlanması,

geliştirilmesi, üretilmesi metalurji mühendisliğinin alanına girer.

Bunları da düşünelim:

Kimyanın dünyası alabildiğine geniştir. Bu kadar mükemmel bir düzenin arkasında bir bilgi, güç ve irade olması gerekmez mi? Sizce bütün bunlar bir tesadüf müdür? Yoksa kendi kendine mi olmaktadır?

Doğaya konulan kimya kanunlarını kullanarak plastikten gübreye, ilaçtan boyaya, petrolden tekstile yeni yeni şeyler üretmekteyiz.

Kimya alanında kimyagerden öğretmene, kimya mühendisinden eczacıya birçok insan çalışmaktadır. Bilim insanları bu mükemmel kimya dünyasından yeni yeni şeyler keşfetmektedir.

Acaba maddenin kimyasının arkasında olan bilgi, güç ve irade kime aittir?