İnsan, kâinatın ekser envâına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyâcâtı âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu eder. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, Cemîl-i Zülcelâli de görmeye müştaktır. – Cumartesi Dersleri 23. 2. 1.

Cumartesi Derslerinde bu hafta:

“İnsan, kâinatın ekser envâına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyâcâtı âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu eder. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, Cemîl-i Zülcelâli de görmeye müştaktır.”

konusu işlenmektedir.

Üstad Bediüzzaman Said Nursi Risale-i Nur Külliyatı Sözler Yirmi Üçüncü Söz İkinci Mebhas Birinci Nükte.

İnsan, kâinatın ekser envâına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyâcâtı âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu eder. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, Cemîl-i Zülcelâli de görmeye müştaktır. - Cumartesi Dersleri 23. 2. 1.
İnsan, kâinatın ekser envâına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyâcâtı âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu eder. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, Cemîl-i Zülcelâli de görmeye müştaktır. – Cumartesi Dersleri 23. 2. 1.

KISA VİDEO

UZUN VİDEO

SHORTS

Yirmi Üçüncü Söz

İkinci Mebhas

İnsanın saadet ve şekavetine medar Beş Nükteden ibarettir.

İNSAN ahsen-i takvimde yaratıldığı ve ona gayet cami’ bir istidat verildiği için, esfel-i sâfilînden tâ âlâ-yı illiyyîne, ferşten tâ Arşa, zerreden tâ şemse kadar dizilmiş olan makamâta, merâtibe, derecâta, derekâta girebilir ve düşebilir (1) bir meydan-ı imtihana atılmış, nihayetsiz sukut ve suûda giden iki yol onun önünde açılmış bir mu’cize-i kudret ve netice-i hilkat ve acube-i san’at olarak şu dünyaya gönderilmiştir. İşte, insanın şu dehşetli terakkî ve tedennîsinin sırrını Beş Nüktede beyan edeceğiz.

BİRİNCİ NÜKTE

İnsan, kâinatın ekser envâına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyâcâtı âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu eder. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, Cemîl-i Zülcelâli de görmeye müştaktır. Başka bir menzilde duran bir sevdiğini ziyaret etmek için o menzilin kapısını açmaya muhtaç olduğu gibi; berzaha göçmüş yüzde doksan dokuz ahbabını ziyaret etmek ve firâk-ı ebedîden kurtulmak için, koca dünyanın kapısını kapayacak ve bir mahşer-i acaip olan âhiret kapısını açacak, dünyayı kaldırıp âhireti yerine kuracak ve koyacak bir Kadîr-i Mutlakın dergâhına ilticaya muhtaçtır.

İşte, şu vaziyette bir insana hakikî mâbud olacak, yalnız, herşeyin dizgini elinde, herşeyin hazinesi yanında, herşeyin yanında nâzır, her mekânda hazır, mekândan münezzeh, aczden müberrâ, kusurdan mukaddes, nakstan muallâ bir


Dipnot-1

bk. Tîn Sûresi, 95:4-6.


acube-i san’at: san’at yönüyle hayret verici olan (bk. ṣ-n-a)
acz: âcizlik, güçsüzlük (bk. a-c-z)
ahbap: sevilenler, dostlar (bk. ḥ-b-b)
âhiret: öteki dünya (bk. e-ḫ-r)
ahsen-i takvim: insanın en güzel suret ve kıvamda yaratılmış olması (bk. ḥ-s-n)
âlâ-yı illiyyîn: yücelerin en yücesi
alâkadar: alâkalı, ilgili
âlem: kâinat, evren (bk. a-l-m)
Arş: göğün en yüksek katı; Allah’ın büyüklüğünün ve yüceliğinin tecelli ettiği yer (bk. a-r-ş)
berzah: kabir âlemi
beyan: açıklama (bk. b-y-n)
cami’: kapsamlı (bk. c-m-a)
Cemîl-i Zülcelâl: heybet ve yücelik sahibi, güzelliği sonsuz olan Allah (bk. c-m-l; ẕü; c-l-l)
derecât: dereceler
derekât: aşağı mertebeler
dergâh: huzur, makam
ebed: sonsuzluk (bk. e-b-d)
ekser: pekçok (bk. k-s̱-r)
envâ: neviler, türler
esfel-i sâfilîn: aşağıların en aşağısı
ferş: yer
firâk-ı ebedî: sonsuz ayrılık (bk. f-r-ḳ; e-b-d)
hakikî: gerçek, doğru (bk. ḥ-ḳ-ḳ)
ihtiyâcât: ihtiyaçlar (bk. ḥ-v-c)
iltica: sığınma
istidat: potansiyel kabiliyet, yetenek (bk. a-d-d)
Kadîr-i Mutlak: sınırsız güç ve kudret sahibi Allah (bk. ḳ-d-r; ṭ-l-ḳ)
kâinat: evren, yaratılmış herşey (bk. k-v-n)
mâbud: ibadet edilen (bk. a-b-d)
mahşer-i acaip: hayret verici şeylerin toplandığı yer (bk. ḥ-ş-r)
makamât: dereceler, makamlar
mebhas: bölüm, konu
medar: sebep, vesile
menzil: ev, mekân (bk. n-z-l)
merâtib: mertebeler
meydan-ı imtihan: imtihan meydanı
muallâ: yüksek, yüce
müberrâ: arınmış, uzak
mucize-i kudret: Allah’ın kudret mu’cizesi (bk. a-c-z; ḳ-d-r)
mukaddes: kusur ve eksiklikten yüce, kutsal (bk. ḳ-d-s)
münezzeh: arınmış, yüce (bk. n-z-h)
müştak: arzulu, çok istekli
naks: noksanlık, eksiklik
nâzır: bakan, gözlemci (bk. n-ẓ-r)
netice-i hilkat: yaratılış neticesi (bk. ḫ-l-ḳ)
nihayetsiz: sınırsız
nükte: ince anlamlı söz
saadet: mutluluk
şekavet: mutsuzluk, sıkıntı
şems: güneş
sır: gizem, gizli gerçek
sukut: düşüş, alçalış
suûd: yükseliş
tedennî: gerileme, alçalma
terakkî: ilerleme, yükselme
zerre: atom

Kadîr-i Zülcelâl, bir Rahîm-i Zülcemâl, bir Hakîm-i Zülkemâl olabilir. Çünkü, nihayetsiz hâcât-ı insaniyeyi ifa edecek, ancak nihayetsiz bir kudret ve muhit bir ilim sahibi olabilir. Öyle ise, mâbudiyete lâyık yalnız O’dur.

İşte, ey insan! Eğer yalnız Ona abd olsan, bütün mahlûkat üstünde bir mevki kazanırsın. Eğer ubûdiyetten istinkâf etsen, âciz mahlûkata zelil bir abd olursun. Eğer enâniyetine ve iktidarına güvenip, tevekkül ve duayı bırakıp, tekebbür ve dâvâya sapsan, o vakit iyilik ve icad cihetinde arı ve karıncadan daha aşağı, örümcek ve sinekten daha zayıf düşersin; şer ve tahrip cihetinde dağdan daha ağır, tâundan daha muzır olursun.

Evet, ey insan, sende iki cihet var: Birisi, icad ve vücut ve hayır ve müsbet ve fiil cihetidir. Diğeri, tahrip, adem, şer, nefy, infial cihetidir. Birinci cihet itibarıyla arıdan, serçeden aşağı, sinekten, örümcekten daha zayıfsın. İkinci cihet itibarıyla dağ, yer, göklerden geçersin. Onların çekindiği ve izhar-ı acz ettikleri bir yükü kaldırırsın. Onlardan daha geniş, daha büyük bir daire alırsın. Çünkü sen iyilik ve icad ettiğin vakit, yalnız vüs’atin nisbetinde, elin ulaşacak derecede, kuvvetin yetişecek mertebede iyilik ve icad edebilirsin. Eğer fenalık ve tahrip etsen, o vakit fenalığın tecavüz ve tahribin intişar eder.

Meselâ küfür bir fenalıktır, bir tahriptir, bir adem-i tasdiktir. Fakat o tek seyyie, bütün kâinatın tahkirini ve bütün esmâ-i İlâhiyenin tezyifini, bütün insaniyetin terzilini tazammun eder. Çünkü şu mevcudatın âli bir makamı, ehemmiyetli bir vazifesi vardır. Zira onlar mektubât-ı Rabbâniye ve merâyâ-yı Sübhâhiye ve memurîn-i İlâhiyedirler. Küfür ise, onları âyinedarlık ve vazifedarlık ve mânidarlık makamından düşürüp, abesiyet ve tesadüfün oyuncağı derekesine ve zevâl ve firâkın tahribiyle çabuk bozulup değişen mevadd-ı fâniyeye ve


abd: kul (bk. a-b-d)
abesiyet: faydasız ve gayesiz oluş
âciz: güçsüz, zavallı (bk. a-c-z)
adem: yokluk
adem-i tasdik: doğruyu kabul etmeme, tasdik etmeme (bk. ṣ-d-ḳ)
âli: yüksek, yüce
âyinedarlık: aynalık, ayna tutucu
cihet: yön, taraf
dâvâ: iddia
dereke: aşağı derece
enâniyet: benlik, gurur
esmâ-i İlâhiye: Allah’ın isimleri (bk. s-m-v; e-l-h)
fenâlık: kötülük (bk. f-n-y)
fiil: hareket, iş, etki (bk. f-a-l)
firâk: ayrılık (bk. f-r-ḳ)
hâcât-ı insaniye: insanın ihtiyaçları (bk. ḥ-v-c)
Hakîm-i Zülkemâl: sonsuz mükemmellik sahibi, herşeyi hikmetle yaratan Allah (bk. ḥ-k-m; ẕü; k-m-l)
hayır: iyilik (bk. ḫ-y-r)
icad: yapma, meydana getirme (bk. v-c-d)
ifa etme: yerine getirme
iktidar: güç, kudret (bk. ḳ-d-r)
infial: fiilden etkilenme, bir tesirin gücü altında hareket etme (bk. f-a-l)
insaniyet: insanlık
intişar: yayılma
istinkâf: kabul etmeme, çekimserlik
izhar-ı acz: âcizliğini ortaya koyma (bk. ẓ-h-r; a-c-z)
Kadîr-i Zülcelâl: kudreti herşeyi kuşatan ve sonsuz haşmet ve yücelik sahibi olan Allah (bk. ḳ-d-r; ẕü; c-l-l)
kâinat: evren, yaratılmış herşey (bk. k-v-n)
kudret: güç, iktidar (bk. ḳ-d-r)
küfür: inkâr, inançsızlık (bk. k-f-r)
mâbudiyet: ibadet edilmeye layık olma (bk. a-b-d)
mahlûkat: yaratıklar (bk. ḫ-l-ḳ)
mânidarlık: anlamlılık (bk. a-n-y)
mektubât-ı Rabbâniye: Allah’ın birer mektup gibi yazdığı ve san’atla yarattığı eserler, varlıklar (bk. k-t-b; r-b-b)
memurîn-i İlâhiye: Allah’ın emriyle hareket eden memurlar (bk. e-l-h)
merâyâ-yı Sübhâniye: Allah’ın isim ve sıfatlarını gösteren aynalar, varlıklar (bk. s-b-ḥ)
mevadd-ı fâniye: geçici maddeler (bk. f-n-y)
mevcudat: varlıklar (bk. v-c-d)
muhit: herşeyi kuşatan, kapsamlı
müsbet: olumlu
muzır: zararlı
nefy: olumsuzluk
nihayetsiz: sınırsız
nisbet: ölçü (bk. n-s-b)
Rahîm-i Zülcemâl: güzelliği ve rahmeti sınırsız olan Allah (bk. r-ḥ-m; ẕü; c-m-l)
şer: kötülük
seyyie: kötülük, günah
tahkir: hakaret, aşağılama
tahrip: yıkıp bozma, yok etme
tâun: salgın ve ölümcül hastalık
tazammun: içine alma, içerme
tecavüz: haddi aşma, ileri gitme
tekebbür: büyüklenme, gururlanma (bk. k-b-r)
terzil: rezil ve alçak gösterme
tesadüf: rastlantı
tevekkül: Allah’a dayanma ve güvenme (bk. v-k-l)
tezyif: hakaret, küçük düşürme
ubûdiyet: Allah’a kulluk (bk. a-b-d)
vücud: varlık (bk. v-c-d)
vüs’at: genişlik
zelil: alçak
zevâl: geçip gitme (bk. z-v-l)

ehemmiyetsizlik, kıymetsizlik, hiçlik mertebesine indirdiği gibi; bütün kâinatta ve mevcudatın âyinelerinde nakışları ve cilveleri ve cemâlleri görünen esmâ-i İlâhiyeyi inkâr ile tezyif eder. Ve insanlık denilen, bütün esmâ-i kudsiye-i İlâhiyenin cilvelerini güzelce ilân eden bir kaside-i manzume-i hikmet ve bir şecere-i bâkiyenin cihâzâtını cami’ çekirdek-misal bir mu’cize-i kudret-i bâhire ve emanet-i kübrâyı uhdesine almakla yer, gök, dağa tefevvuk eden ve melâikeye karşı rüçhâniyet kazanan bir sahib-i mertebe-i hilâfet-i arziyeyi, en zelil bir hayvan-ı fâni-i zâilden daha zelil, daha zayıf, daha âciz, daha fakir bir derekeye atar ve mânâsız, karma karışık, çabuk bozulur bir âdi levha derekesine indirir.

Elhasıl: Nefs-i emmâre, tahrip ve şer cihetinde nihayetsiz cinayet işleyebilir. Fakat icad ve hayırda iktidarı pek azdır ve cüz’îdir. Evet, bir haneyi bir günde harap eder, yüz günde yapamaz. Lâkin, eğer enâniyeti bıraksa, hayrı ve vücudu tevfik-i İlâhiyeden istese, şer ve tahripten ve nefse itimattan vazgeçse, istiğfar ederek tam abd olsa, o vakit

 يُبَدِّلُ اللهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ 

sırrına mazhar olur. Ondaki nihayetsiz kabiliyet-i şer, nihayetsiz kabiliyet-i hayra inkılâb eder. Ahsen-i takvim kıymetini alır, âlâ-yı illiyyîne çıkar.

İşte, ey gafil insan! Bak Cenab-ı Hakkın fazlına ve keremine: Seyyieyi bir iken bin yazmak, haseneyi bir yazmak veya hiç yazmamak adalet olduğu halde, bir seyyieyi bir yazar; bir haseneyi on, bazan yetmiş, bazan yedi yüz, bazan yedi bin yazar. Hem şu Nükteden anla ki, o müthiş Cehenneme girmek ceza-yı ameldir, ayn-ı adldir; fakat Cennete girmek mahz-ı fazldır.


Dipnot-1

“Allah onların kötülüklerini iyiliklere çevirir.” Furkan Sûresi, 25:70.


abd: kul (bk. a-b-d)
âciz: güçsüz, zayıf (bk. a-c-z)
âdi: değersiz, basit
ahsen-i takvim: insanın en güzel bir şekilde ve tam kıvamında yaratılması (bk. ḥ-s-n)
âlâ-yı illiyyîn: yücelerin en yücesi
âyine: ayna
ayn-ı adl: adeletin ta kendisi (bk. a-d-l)
cami’: içine alan, kapsayan (bk. c-m-a)
çekirdek-misal: çekirdek gibi (bk. m-s̱-l)
cemâl: güzellik (bk. c-m-l)
ceza-yı amel: amelin cezası
cihâzât: cihazlar, donanım
cihet: yön, taraf
cilve: yansıma, akis (bk. c-l-y)
cüz’î: az, küçük (bk. c-z-e)
dereke: aşağı derece
ehemmiyetsizlik: önemsizlik
elhasıl: özetle, sonuç olarak
emanet-i kübrâ: en büyük emânet, halifelik (bk. e-m-n; k-b-r)
enâniyet: benlik, gurur
esmâ-i İlâhiye: Allah’ın isimleri (bk. s-m-v; e-l-h)
esmâ-i kudsiye-i İlâhiye: Allah’ın her türlü kusur ve noksandan uzak isimleri (bk. s-m-v; ḳ-d-s; e-l-h)
fazl: cömertlik, ihsan (bk. f-ḍ-l)
gafil: duyarsız, sorumsuz, âhiretten ve Allah’ın emir ve yasaklarından habersiz davranan (bk. ğ-f-l)
hane: ev
harap etme: yıkma, yok etme
hasene: iyilik (bk. ḥ-s-n)
hayır: iyilik (bk. ḫ-y-r)
hayvan-ı fâni-i zâil: yok olup giden hayvan (bk. ḥ-y-y; f-n-y; z-v-l)
icad: yapma, meydana getirme (bk. v-c-d)
inkılâb etmek: dönüşmek
istiğfar: Allah’tan bağışlanma dileme (bk. ğ-f-r)
itimat: güvenme
kabiliyet-i hayr: hayır kabiliyeti (bk. a-d-d; ḫ-y-r)
kabiliyet-i şer: kötülük kabiliyeti (bk. a-d-d)
kâinat: evren, yaratılmış herşey (bk. k-v-n)
kaside-i manzume-i hikmet: hikmetle ve düzenli bir şekilde yazılmış kaside, şiir (bk. n-ẓ-m; ḥ-k-m)
kerem: ikram, iyilik, bağış (bk. k-r-m)
kıymetsizlik: değersizlik
lâkin: fakat
mahz-ı fazl: iyilik ve bağışın ta kendisi (bk. f-ḍ-l)
mazhar: erişme, nail olma (bk. ẓ-h-r)
melâike: melekler (bk. m-l-k)
mertebe: derece
mevcudât: varlıklar (bk. v-c-d)
mucize-i kudret-i bâhire: ap açık kudret mucizesi (bk. a-c-z; ḳ-d-r)
nakış: işleme, süsleme (bk. n-ḳ-ş)
nefs-i emmâre: insanı daima kötülüğe, yasak zevk ve isteklere teşvik eden güç (bk. n-f-s)
nihayetsiz: sınırsız
nükte: ince ve derin mânâ
rüçhâniyet: üstünlük
sahib-i mertebe-i hilâfet-i arziye: yeryüzü halifeliğinin mertebesinin sahibi (bk. ḫ-l-f)
şecere-i bâkiye: devamlı ve kalıcı ağaç (bk. b-ḳ-y)
şer: kötülük
seyyie: kötülük
tahrip: bozup yıkma
tefevvuk: üstün gelme
tevfik-i İlâhiye: Allah’ın yardımı (bk. e-l-h)
tezyif: hakaret, küçük düşürme
uhde: üstüne alma, sorumluluk
vücud: varlık (bk. v-c-d)
zelil: aşağı, alçak

KAYNAKLAR

Risale-i Nur Külliyatı, Sözler, Yirmi Üçüncü Söz, İkinci Mebhas, Birinci Nükte, Söz Basım Yayın Ltd. Şti., Mart 2012, İstanbul.

http://www.erisale.com/#content.tr.1.428

https://sorularlarisale.com/risale-i-nur-kulliyati/sozler/yirmi-ucuncu-soz/428


CUMARTESİ DERSLERİ

Duanız olmazsa ne ehemmiyetiniz var - De ki “Kulluğunuz ve niyazınız olmasa Allah size ne diye değer versin! (Furkân Sûresi 2577), Bana dua edin, size cevap vereyim. (Mü'min Sûresi, 4060.) - Cumaretsi Dersleri 23. 1. 5.
Duanız olmazsa ne ehemmiyetiniz var – De ki “Kulluğunuz ve niyazınız olmasa Allah size ne diye değer versin! (Furkân Sûresi 2577), Bana dua edin, size cevap vereyim. (Mü’min Sûresi, 4060.) – Cumaretsi Dersleri 23. 1. 5.

Üstad Bediüzzaman Said Nursi’nin Risale-i Nur Külliyatı’ından; Sözler, Mektubat, Lem’alar, Şuâlar gibi kitaplarından alınarak her hafta Cumartesi günü Cumartesi Dersleri adı altında yapılan ve YouTube’da yüklenen dersler yer almaktadır.

Ayrıca; http://www.erisale.com/#home adresinde ve https://sorularlarisale.com/ adresinde yer alan Risalelerin ekran kaydı yapılmakta ve sitemizde ilgili dersin bulunduğu sayfaya metinler ve sözlük konulmaktadır.

Dersler en son yapılan derslere göre sıralanmaktadır.

CUMARTESİ DERSLERİ


Ders Dünyası - WORLD OF COURSES sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

“İnsan, kâinatın ekser envâına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyâcâtı âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu eder. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, Cemîl-i Zülcelâli de görmeye müştaktır. – Cumartesi Dersleri 23. 2. 1.” için 3 yanıt

Feel free to comment. Yorum yapmaktan çekinmeyin.

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.